لوور یا منشور کوروش؛ کدام ایرانیان را بیشتر به خود جذب کردند؟ روزهای شلوغ موزه ملی ایران

زهرا داستانی
«لوور کوچک در تهران» از زمان آمدن و استقرارش تا به امروز که یک ماه از ورودش به ایران می‌گذرد بیش از ۱۰۰ هزار نفر بازدید کننده داشته است. این عدد که به گفته مسئولان موزه رکورد بازدیدها از موزه ملی را شکسته و مجموع بازدید را به بیش از چهار برابر خود رسانده اما به نظر نمی‌رسد که بتواند جای منشور کوروش را برای جذب مخاطب بگیرد و بتواند رکورد بازدیدها از موزه ملی را بشکند.
بسیاری از کسانی که نوروز 97 را برای بازدید از «لوور کوچک» انتخاب کرده بودند از شلوغی و صف طولانی آن می‌گویند، صفی که تصاویر منتشر شده از آن صحت ادعا را ثابت می‌کند. اما لوور که شهرتش را نه تنها به تبلیغات شهری، رسانه‌های گروهی و فضای مجازی بلکه به تلفظ اشتباه نامش از جانب اکبر رنجبرزاده، نماینده مجلس مدیون است، اولین نمایشگاهی نیست که رکورد بازدید از موزه ملی را در دستان خود داشته باشد. تا جایی که حافظه تاریخی یاری می‌کند موزه ملی ایران بعد از انقلاب اسلامی چهار بار شاهد ورود و خروج اشیاء و آثاری از موزه‌های کشورهای جهان بوده است، آثار و اشیائی که گاه حتی به ایران تعلق داشته و چشم ایرانیان سال‌ها در پی دیدن آن بوده است.
منشور کوروش همچنان بی‌رغیب است


نخسین اثر تاریخی که برای اولین بار به موزه ملی ایران راه یافت منشور کوروش بود، منشوری که بعد از 39 سال دوباره به ایران بازگشت و حواشی بسیاری از لمس بدون دستکش حمید بقایی، رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی تا شایعه تقلبی بودنش را به همراه داشت. شاید این اولین باری بود که موزه ملی ایران چنین آماری از بازدیدی را در کارنامه خود ثبت کرد. گرچه از میزان بازدید از منشور کوروش آمار دقیقی در منابع خبری وجود ندارد اما براساس گفته آزاده اردکانی، رئیس کل وقت موزه ملی ایران در زمان احمدی نژاد که این روزها نامش به خاطر خروج اشیاء تاریخی در آن زمان بر سر زبان‌ها است، «میزان بازدید از منشور کوروش 4 هزار نفر در روز بوده است.» همچنین به گفته او، «در 10 روز نخست بازدید عمومی از این اثر تاریخی بالغ بر 48 هزار نفر بازدیدکننده داشته که از این تعداد، نزدیک به 1682 نفر غیر ایرانی بوده‌اند.» اما آمار دیگری که از بازدیدکنندگان این اثر مهم تاریخی به ثبت رسیده و آن آماری است که موزه بریتانیا در اطلاعیه‌ای که درباره تقلبی بودن یا نبودن این شیئ در سایت خود منتشر کرده یافت می‌شود. براساس آنچه در این اطلاعیه آمده این اثر تاریخی «از 21 شهریور یعنی اولین روز به نمایش گذاشتن آن در موزه ملی تا 30 مهر 1389 که نزدیک به یک ماه و 9 روز بعد از به نمایش درآمدن آن بوده 77 هزار و 366 نفر بازدیدکننده داشته است.» اما این آمار بالای بازدید از منشور کوروش عوامل بسیار داشت. فارغ از داستان مشهور نصب منشور کوروش بر سر در سازمان ملل و برانگیخته شدن حس ملی‌گرایی منشور کوروش که ابتدا قرار بود به مدت 4 ماه از شهریور تا دی ماه سال 89 در ایران به نمایش درآید به درخواست مقامات ایرانی تا فروردین‌ماه سال 90 در موزه ملی ایران ماند و در مجموع نزدیک به 7 ماه در موزه ایران باستان به نمایش عموم درآمد و رکورد بازدید خود را تا می‌توانست بالا برد. علاوه بر این تور ویژه‌ای که سازمان میراث فرهنگی به منظور جابجایی علاقه مندان بازدید از این اثر تاریخی روزانه از میدان انقلاب بازدیدکنندگان را به موزه ملی می‌برد مردم را به بازدید از این اثر تاریخی تشویق می‌کرد.
چشمانی که «پنه‌لوپه» را ندید
سال‌ها بعد از نمایش منشور کوروش اما دیگر خبری از ورود آثار و اشیاء تاریخی موزه‌های کشورهای دیگر به ایران نبود تا اینکه برای نخستین‌ بار در شهریور سال ۱۳۹۴، سه مجسمه‌ تاریخی «پنه‌لوپه» از واتیکان و ایتالیا همراه با یک مجسمه‌ پنه‌لوپه‌ کشف شده از تخت جمشید به مدت سه ماه و نیم در موزه ملی ایران به نمایش درآمدند، تجربه‌ای که تا پیش از آن، نه به صورت مشترک، که فقط با نمایش چندین ماهه‌ منشور کوروش از موزه‌ بریتانیا، به دست آمده بود. این نمایشگاه اما علیرغم اهمیتش به اندازه لوور نتوانست مخاطبان را به خود جذب کند و با بازدید صدها نفر به پایان رسید.
از خاطرات سیلا تا ارمنستان در سرزمین پارس
اما بطور رسمی و بعد از برگزاری نمایشگاه مشترک پنه‌لوپه‌ها در ایران، دومین نمایشگاه مشترک ایران و دو کشور دیگر با عنوان «نمایشگاه مشترک ایران و ارمنستان» و «سیلا و پارس، یک خاطره مشترک» برگزار شد. نمایشگاه «ایران و ارمنستان: خاطره یک سرزمین» با به نمایش گذاشتن ۱۰۳ شیء تاریخی از ارمنستان و ۲۰۰ شیء تاریخی از ایران با تمرکز بر آثار اورارتوئی که بیشتر آثار نیز از هزاره چهارم پیش از میلاد تا سده یکم پیش از میلاد را شامل می‌شود، در سه گالری از ۲۵ مهر تا ۲۷ دی 96 در موزه ملی ایران به نمایش درآمد و براساس آنچه که جرئیل نوکنده به ایسنا اعلام کرده در طول یک ماه یعنی از ۲۶ مهر تا ۱۷ آذر ماه 96 ۲۰ هزار و ۲۹۹ گردشگر داخلی و ۱۰ هزار و ۶۸۷ گردشگر خارجی و در مجموع ۳۰ هزار و ۹۸۶ گردشگر را به خود جذب کرد.
نمایشگاه «سیلا و پارس» نیز با به نمایش گذاشتن ۱۴۰ اثر تاریخی از کره جنوبی که در میان آنها پنج اثر ملی و نفیس از جمله «کمربند زرین و آویز» طلا برگرفته از رسم اقوام بیابانگرد شمالی که از آرامگاه «کیم کو آن چون» در شهر کیانگ‌جو به دست آمده، «بازوبند سیمین» که از تپه جنوبی به دست آمده در آرامگاه «هن نام ده چون»، «شمشیر بزرگ تزئین شده» متعلق به مردی صاحب منصب که در تپه جنوبی آرامگاه «هن نام ده چون»، «تزئینات زرین‌کلاه پادشاه» از آرامگاه «کیم کوآن چون» و «شمشیر زرین» از آرامگاه شماره ۱۴ خیابان « گه‌لپم» قرار داشت توانست از 13 آبان تا ۲۰ آذر ماه 96؛ ۱۳ هزار و ۹۱۸ گردشگر داخلی و چهار هزار و ۳۰۱ گردشگری خارجی و در مجموع ۱۸ هزار و ۲۱۹ گردشگر را به خود جذب کند.
لوور تهران شلوغ‌تر از لوور ابوظبی
اما آمدن موزه لوور به تهران با بازدید بیش از ۱۰۰ هزار نفر در طول یک ماه نخست، نمایش ۵۶ شیء تاریخیش توانست رکورددار باشد تا جبرئیل نوکنده، رئیس موزه ملی ایران بتواند به صراحت اعلام کند که نمایشگاه لوور از زمان افتتاح تا روز پنجم فروردین ماه ۹۷ بیش از ۴۴ هزار بازدیدکننده داشته است به بیش از چهار برابر رسیده است. نوکنده به ایسنا توضیح می‌دهد: بازدید از نمایشگاه «لوور در تهران» از ۱۴ اسفند ۹۴ تا ۱۳ فروردین ۹۷؛ به ۱۰۴ هزار و ۴۷ نفر رسیده است که این آمارِ بیش از ۱۰۰ هزار بازدید در این مدتِ کوتاه، بسیار خیره‌کننده است. برآورد ما این بود که در طول مدت زمان سه ماهه نمایشگاه، در حالت کلی ۱۰۰ هزار بازدید از آن داشته باشیم، اما هنوز این نمایشگاه نزدیک به ۶۰ روز دیگر در موزه ملی نمایش داده می‌شود و تاکنون آمار بازدیدها از آن از ۱۰۰ هزار نفر گذشت. وی با اشاره به صحبتی که با مسئولان موزه لوور در مورد این میزان بازدیدکننده داشته است، ادامه می‌دهد: آن‌ها گفتند که؛ میزان بازدید از موزه لوور «ابوظبی» در شلوغ‌ترین حالت خود بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ بازدیدکننده است، این رقم برای ما بسیار جالب است. او همچنین با اشاره به افزایش ۴۰۹ درصدی حضور مخاطبان در موزه ملی ایران در دو بخش ایران باستان و دوران اسلامی؛ از ۲۵ اسفند ۹۶ تا ۱۳ فروردین ۹۷؛ می‌افزاید: کل بازدیدکنندگان موزه ملی ایران در این مدت در سال گذشته ۳۸ هزار و ۱۸۲ نفر بودند، در حالی که امسال این تعداد به ۱۵۶ هزار و ۴۲۰ نفر رسیده است، همچنین دو هزار و ۵۷۶ گردشگر خارجی نیز در این مدت از موزه ملی ایران دیدن کرده‌اند. نوکنده با تاکید بر این‌که باید این واقعیت را نیز مطرح کرد که بخشی از افزایش بازدیدها به دلیل وجود نمایشگاه «لوور در تهران» است، بیان می‌کند: نخستین سوال مخاطبان نوروزی موزه ملی ایران این بود که نمایشگاه لوور کجاست، هر چند آن‌ها به دیدن موزه‌ ایران باستان هم رفته‌اند، چون متوسط بازدیدهای روزانه در این دو بخش از موزه ملی ایران به شش تا هفت هزار نفر در طول روز می‌رسید.
نمایشگاه موزه لوور تا 18 خرداد ماه ادامه دارد.
سایر اخبار این روزنامه
واکنش روحانی به خبر فیلترینگ تلگرام تا پایان فروردین ماه برداشت‌های دو گانه‌ای را رقم زد «ابتکار» دیدارهای نوروزی سیاستمداران را بررسی می‌کند عید دیدنی در هوای سیاست شورای شهر پایتخت 19 فروردین تکلیف استعفای محمدعلی نجفی از شهرداری تهران را مشخص می کند جلال خوشچهره روش قدیمی پاک کردن صورت مساله «ابتکار» وضعیت مالیات بر ارزش افزوده در سطح واحدهای تولیدی و بازنویسی قانون آن در مجلس را بررسی کرد نشست روسای جمهوری ایران، ترکیه و روسیه در آنکارا برگزار می‌شود مثلث آستانه زیر سایه عفرین تعطیلات نوروزی رسانه‌ها چه تاثیری بر جامعه دارد؟ خواب بهاره مطبوعات در عصر بی خوابی های مجازی «ابتکار» از تلاش فراکسیون امید برای خروج از کم تحرکی گزارش می دهد دو راهی امید «ابتکار» از حاشیه‌های عجیب «پایتخت 5» گزارش می‌دهد داستان‌های دنباله‌دار یک سریال نوروزی لوور یا منشور کوروش؛ کدام ایرانیان را بیشتر به خود جذب کردند؟ روزهای شلوغ موزه ملی ایران وزیر دفاع در دیدار با همتای روس: برعهدی که با شرکای خود بسته ایم، وفاداریم رئیس‌جمهوری پیش از عزیمت به ترکیه: راه‌حل مشکل سوریه، نظامی نیست فیلترینگ تلگرام، صد گام منفی برای دموکراسی